ارزیابی تحمل به خشکی در برخی از ژنوتیپ‏های گندم دوروم

به منظور شناسایی لاین‌های متحمل به خشکی و غربال کردن شاخص‌های تحمل به خشکی تعداد ده لاین پیشرفته گندم دوروم به همراه رقم شاهد دهدشت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو شرایط تنش شدید و تنش ملایم خشکی در منطقه گچساران مورد بررسی قرار گرفتند. بر مبنای صفت عملکرد در شرایط تنش ملایم(YP) و تنش شدید(YS)، شاخص‌های کمی تحمل به خشکی شامل میانگین بهره‌وری(MP)، شاخص تحمل(TOL)، میانگین هندسی بهره‌وری(GMP)، شاخص حساسیت به تنش(SSI) و شاخص تحمل تنش(STI) محاسبه گردیدند. ژنوتیپ‌های شماره 1 و 6 با داشتن میزان مؤلفه اصلی اول نسبتاً بالا و میزان مؤلفه پایین در هر دو محیط به عنوان بهترین ژنوتیپ‌ها انتخاب شدند. هم بستگی عملکرد بین دو محیط و شاخص‌های تحمل خشکی نشان ‌داد که شاخص‌های GMP و STI مناسب‌ترین شاخص‌ها برای غربال‌سازی ژنوتیپ‌های گندم دوروم می‌باشند. نمودار چند متغییره بای‌ پلات نشان‌داد که ژنوتیپ‌های 1 و 6 در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص‌های تحمل خشکی یعنی MP، GMP، STI قراردارند و به‌عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها انتخاب شدند در این تحقیق اختلاف دمای کانوپی گیاه با محیط(CTD) در سه مرحله رشد اندازه‌گیری گردید که ژنوتیپ‌های شماره 9، 10 و 6 خنک‌ترین محیط رشد را دارا بودند. هم بستگی مثبت و معنی‌دار بین SSI وCTD نشان داد که شاخص دمای کانوپی می‌تواند در تعیین ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی نقش مهمی ایفا کند.